Σαμπούκος – κουφοξυλιά- αφροξυλιά (Sambucus nigra)
Φυλλοβόλο δενδρύλλιο, ύψους μέχρι 10 μέτρα, ευρύτατα διαδεδομένο, ανήκει στην οικογένεια των Καπριφολιδών (Caprifoliaceae). Τα φύλλα του είναι σύνθετα με φυλλάρια λογχοειδή, οδοντωτά. Τα άνθη είναι λευκοκίτρινα, μικρά, σχηματίζουν σκιαδόμορφους κορύμβους και είναι εντόνως αρωματικά και εμφανίζονται πριν την έκπτυξη των φύλλων. Μετά την καρπόδεση σχηματίζουν μικρές μαύρες ράγες. Ο κορμός του δέντρου έχει ανοιχτόχρωμο φλοιό με σχισμές και λευκά στίγματα. Τα κλαδιά του περιέχουν άφθονη εντεριώνη (κουφο-ξυλιά). Είναι αυτοφυές σε δροσερά δασώδη εδάφη, σε άκρες χειμάρρων και καλλιεργειών.
Φαρμακευτικές ιδιότητες: Τα άνθη, τα φύλλα, οι ρώγες και η φλούδα είναι τα μέρη που χρησιμοποιούμε για διάφορες ασθένειες. Από ξεραμένα άνθη φτιάχνουμε τσάι, κατάλληλο για την καταπολέμηση των κρυολογημάτων. Ακόμη συνιστάται για εντριβές κατά τον σπυριών της επιδερμίδας. Καταπλάσματα από φύλλα απαλύνουν τους πόνους από αιμορροΐδες και εγκαύματα. Τέλος, ξεκουράζουν τα κουρασμένα και κόκκινα μάτια. Οι ρώγες του σαμπούκου δεν πρέπει να τρώγονται ποτέ ωμές, ούτε να πίνεται ο χυμός του ωμός, γιατί και τα δυο μπορούν να προκαλέσουν διάρροια. Επίσης η φλούδα δεν πρέπει να χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Περισσότερα
Φυτό γνωστό από την μακρινή αρχαιότητα! Οφείλει το όνομά του στην ελληνική λέξη "σαμβύκη" ή " ιαμβύκη" (Ησύχιος), αιολικός τύπος του "σάνδυξ", που σημαίνει κόκκινο! Από το φυτό έφτιαχναν κόκκινο χρώμα. Επιπλέον, σάνδυκες ήταν τα ωραία διαφανή ενδύματα των γυναικών. Σαμβύκη, ακόμη, ήταν ένα γνωστό στον αρχαίο κόσμο μουσικό όργανο, το οποίο προερχόταν από την Ανατολή (Συρία, Περσία) και αναφέρεται από πλήθος συγγραφέων, όπως τον Αριστοτέλη, τον Πλούταρχο κ.λπ. Μάλλον το έφτιαχναν με ξύλο σαμπούκου, όπως φαίνεται να έφτιαχναν και μια πολιορκητική μηχανή, ενώ αναφέρεται και φάρμακο με την ίδια ονομασία! Στα προϊστορικά χρόνια ο καρπός χρησιμοποιήθηκε ως τροφή και τα άνθη ως ίαμα.Η έντονη ευχάριστη μυρουδιά οφείλεται στο αιθέριο έλαιο πλούσιο σε γλυκοσίδια, τανίνες και χρησιμοποιείται ως εφιδρωτικό και σπασμολυτικό. Ο πατέρας της Ιατρικής Ιπποκράτης, χρησιμοποίησε το φυτό για την αντιμετώπιση γυναικολογικών προβλημάτων, και ως φάρμακο κατά της υστερίας. Ο Διοσκουρίδης χρησιμοποιούσε τους βλαστούς σε κατάπλασμα κατά της ποδάγρας, των φλεγμονών, των εγκαυμάτων και των δαγκωμάτων σκύλου.ΧΡΗΣΗ: Οι καρποί τρώγονται ή χρησιμοποιούνται στην παρασκευή γλυκισμάτων για τον αρωματισμό κέικ, μπισκότων, χυμών φρούτων.. Οι Καυκάσιοι οινοποιούν τον μούστο βάζοντας άνθη σαμπούκου και αρωματίζουν τις κρέμες, οι Βούλγαροι φτιάχνουν ξύδι σαμπούκου, οι Σέρβοι μαρμελάδες. Μόνο σε συνδυασμό με άλλα βότανα χρησιμοποιείται για αφέψημα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου